Widowisko oparte na dawnych zwyczajach gospodarskich „U Tkaczki”

Na podstawie scenariusza „U Tkaczki” zespół ludowy „Kuźniczanki” działający przy Gminnym Ośrodku Kultury w Bliżynie, przygotował widowisko. Prezentowane było  w Odrowążku i na przeglądzie widowisk obrzędowych w Wojewódzkim Domu Kultury w Kielcach.

Reżyserką  była Pani Irena Wawrzczak .

Irena Wawrzczak

Kuźniczanki

widowisko

 

widowisko wdk

zdjęcie pochodzi ze strony http://www.wdk-kielce.pl/index.php?id1=2&id2=18&news=99&language=pl

U Tkaczki1

U Tkaczki2

U Tkaczki3

U Tkaczki4

U Tkaczki5

U Tkaczki6

U Tkaczki7

U Tkaczki8

U Tkaczki9

U Tkaczki10

Jak złożyć stare krosna.

Dawniej na wsiach warsztaty tkackie znajdowały się w bardzo wielu chałupach. W gminie Bliżyn krosna wykonywane były z twardego drewna dębu lub buka przez miejscowych stolarzy. Składały się z  dwóch krośnic połączonych dwoma spunami, dwóch nicielnic zawieszonych na rączkach i z przymocowanych do nich pónozy. Osnowa przechodziła pomiędzy wałem nadawczym /nowojem/ a wałem odbiorczym, na który nawijana była tkanina. Napiętą osnowę utrzymywał prosty mechanizm blokujący. W nowoju był to kij natomiast wał z tkaniną trzymało urządzenie złożone z deseczki z otworami i listewki z kołeczkiem. Nici przechodziły przez dwie nicielnice i płochę umieszczoną w bijadle. Po przełożeniu każdej nitki wątku przybijano nim tkaninę. Bardzo precyzyjną pracą było zakładanie osnowy do krosien. Każda nitka musiała trafić w odpowiednią kobyłkę nicielnicy i szczelinę płochy. Nieparzyste nitki do jednej nicielnicy a parzyste do drugiej. Potem obie nitki wkładano do szczeliny między trzcinkami płochy. Jeśli gdzieś był błąd, tkanie było niemożliwe i całą pracę należało zaczynać od nowa. Przy przewlekaniu osnowy zwykle tkaczki sobie pomagały, łatwiej było zauważyć błąd i w porę go naprawić. Osnowę przywiązywano do tzw. płócienka, które nawinięte na wałek nie powodowało strat w niciach osnowy.

 

Czasami  można jeszcze znaleźć ludowe krosna. Aby nadawały się do tkania muszą posiadać wszystkie elementy.

domek tkaczki boki krosien

Boki krosien na których opiera się cała konstrukcja.

 

domek tkaczki części łączące boki krosien

Części łączące boki.

 

domek tkaczki kliny i kołeczki

Kliny i kołeczki.

 

domek tkaczki bidło

Elementy składające się na bidło. W bidle umieszczamy płochę czyli grzebień do przybijania wątku.

 

domek tkaczki bloczki do nicielnic

Bloczki do nicielnic.

 

domek tkaczki płocha i nicielnice

Płocha i nicielnice.

 

domek tkaczki oznakowanie krosien

Krosna składamy według znaków i symboli znajdujących się na drewnianych elementach.

 

domek tkaczki podnóżki

Podnóżki.

 

domek tkaczki wał osnowowy i tkaninowy

Wał osnowowy, na który nawiniemy nici na osnowę i tkaninowy do nawijania utkanego materiału.

 

domek tkaczki deska do siedzenia

Deska do siedzenia przy pracy na krośnie.

 

domek tkaczki czółenka

Czółenka.

 

domek tkaczki krosna przygotowane do pracy

Krosna przygotowane do pracy.

 

domek tkaczki blokada wału osnowowego

Blokada wału osnowowego.

 

domek tkaczki blokada wału tkaninowego

Blokada wału tkaninowego.